(artukuł archiwalny, prosimy traktować informacje jako nieaktualne oraz jako ciekawostkę z jakimi zmianami mamy do czynienia na przestrzeni lat)
Poniższy artykuł ma za zadanie przybliżyć Wam nieco kluczowe elementy geometrii.
Geometria to najważniejszy element roweru do trialu. To od niej powinniśmy uzależnić wybór poszczególnych części. Pomimo, że różnice pomiędzy poszczególnymi częściami wyrażane są w milimetrach, wpływają one bardzo znacząco na jazdę. Artykuł ten kierujemy do osób które mają mniej więcej roczne doświadczenie w trialu i znają na tyle dobrze podstawowe techniki, że potrafią rozróżnić wpływ sprzętu na wykonanie poszczególnych technik od wpływu własnych umiejętności. Ma on za zadanie ułatwić dokonanie trudnego wyboru ramy, widelca, kierownicy oraz mostka. Pisząc ten tekst staraliśmy się zachować maksymalny obiektywizm, jednak jak to bywa w tego typu kwestiach, każdy ma swoje zdanie i może zależnie od preferencji się z poniższymi sugestiami nie zgodzić.
Osobom początkującym, które chcą złożyć u nas swój pierwszy rower polecamy kontakt osobisty w celu ustalenia optymalnej geometrii. Uważamy, że podczas rozpoczynania swojej przygody z trialem najważniejsze jest by geometria była w miarę uniwersalna i ułatwiała utrzymywanie równowagi a była nie nastawiona na konkretny styl jazdy. Podkreślamy, że zmiana geometrii roweru jedynie ułatwia lub utrudnia niektóre techniki natomiast podstawą do ich wykonania zawsze są umiejętności samego trialowca. Początkujący nie powinni zatem składać roweru na którym łatwo będzie się robiło np. dobicia lub przeskoki, gdyż w początkowej fazie nauki wykonanie tych technik będzie zależało wyłącznie od umiejętności a nie od doboru geometrii roweru.
Wszystkie poniższe punkty w artykule są rozpatrywane przy warunku niezmienności pozostałych części wpływających na geometrię. Zachowanie roweru zależy od geometrii:
- Ramy i widelca
- Mostka i kierownicy
Geometria ramy i widelca
Odpowiednia rama to najważniejszy element roweru do trialu. Będziemy mogli za pomocą mostka, kierownicy i widelca zmieniać jej charakterystykę ale tylko do pewnego stopnia. Dlatego też nad wyborem ramy należy sie dobrze zastanowić. Zdajemy sobie sprawę z tego, że artykuł może zrodzić więcej pytań i wątpliwości niż odpowiedzi. Dlatego w części trzeciej zajmiemy się zestawami części, na których jeździ się "dobrze".
Kliknij na obrazek aby go powiększyć.
Poniższe elementy geometrii roweru zaznaczyliśmy na obrazku:
- wysięg
- baza kół
- wznios suportu
- kąt główki (błąd na obrazku - kąt główki otrzymujemy odejmując wymiar nr.4 od 90*)
- długość tylnego trójkąta
- długość widelca
- wyprzedzenie widelca
Wysięg
Rzeczywistą długość czyli tzw. wysięg określa się mierząc odległość między środkiem mufy suportu i środkiem główki ramy najwyższym miejscu. Jest to najbardziej miarodajny sposób porównywania ram gdyż określa to co dla nas ważne - pozycję rąk względem nóg. Wymiar ten nie jest podawany przez producentów i z reguły mierzony jest dopiero przez dystrybutorów sprzętu. Ramy błędnie porównuje się biorąc pod uwagę bazę kół. Aby uświadomić Wam, że takie porównanie kompletnie mija się z celem, posłużymy się uproszczonym przykładem dwóch skrajnie różnych ram o następujących parametrach:
Rama | Ashton Justice | Echo Pure Long '08 |
Baza kół | 1055mm | 1095mm |
Kąt główki | 73* | 70.5* |
Wysięg | 685mm | 655mm |
Pomimo, że Ashton ma bazę kół o 50mm krótszą niż Echo Pure, to właśnie rama Ashton jest w czuciu o 30mm dłuższa. Dzieje się tak ponieważ rama Ashton ma ostrzejszy kąt główki i mniejszy wznios suportu. Oto jak można naszym zdaniem przedstawić rzeczywistą długość ramy w popularnym ujęciu short/long, oraz trochę umownym i rzadko stosowanym rozmiarze medium:
20" | 24" | 26" | |
Short | Poniżej 600mm | Poniżej 640mm | Poniżej 660mm |
Medium | 600mm - 605mm | 640mm - 650mm | 660mm - 670mm |
Long | Powyżej 605mm | Powyżej 650mm | 675mm i powyżej |
Jak wysięg ramy wpływa na jazdę?
W ramach 26" różnica między shortem a longiem jest bardzo odczuwalna. Krótkie ramy utrudniają swobodny ruch ciałem oraz typowo trialowe triki takie jak dobicia, sidehopy i przeskoki. Krótkie ramy bardziej nadają się do streetu lub street-trialu czyli trików takich jak np. obroty i bunnyhopy. Dzięki krótkiej ramie rower wydaje sie zwrotniejszy.
W ramach 20" różnica jest nieco mniejsza. Ramy long są bardziej popularnym wyborem wśród trialowców uprawiających tzw. "UK style", czyli możliwie jak największe przeskoki i wskoki. Ramy krótkie są częstym wyborem profesjonalistów i osób lubiących natural. Dzięki swojej niewielkiej długości są zwrotniejsze i łatwiej się je kontroluje.
Czy wysięg ramy powinien zależeć od wzrostu?
To zależy. Naszym zdaniem, przy wzroście poniżej 185cm, 20" ramę można wybrać kierując się wyłącznie preferencjami natomiast osobom wyższym sugerujemy wybór ramy long. W przypadku ram 26", wersje long dla osób niskich mogą być po prostu za długie przez co jazda stanie się walką z rowerem a nie przyjemnością. Radzimy by osoby niższe niż 170cm skłaniały się ku 26" ramom short.
Baza kół
Baza kół określa odległość osi kół od siebie. To właśnie ona wyrażana jest pojęciami "long" i "short" występującymi w nazwach ram lub w opisach. Przy podawaniu bazy kół powinno się także podać geometrię widelca gdyż ten wymiar jest od niego uzależniony. Widelec z mniejszym wyprzedzeniem zaowocuje mniejszą bazą kół, ale o tym w dalszej części artykułu. Poniżej znajdują się przybliżone przedziały które decydują o tym w której grupie znajduje się rama:
20" | Poniżej 1005mm | Short |
1010mm - 1020mm | Medium | |
Powyżej 1020mm | Long | |
24" | Poniżej 1050mm | Short |
1055mm - 1065mm | Medium | |
Powyżej 1065mm | Long | |
26" | Poniżej 1075mm | Short |
Powyżej 1080mm | Long |
Jak baza kół wpływa na jazdę?
Sama baza kół ma niewielki wpływ. Dużą różnicę poczujemy gdy mamy ramę, której baza kół nie przekłada się na długość rzeczywistą np. za sprawą ostrego lub płaskiego kąta główki. Niewielka długość rzeczywista i duża baza kół sprawi wrażenie, jakby przednie koło wystawało daleko poza rower (patrz porónanie Ashton Justice vs. Echo Pure '08). Utrzymuje się, że dłuższa baza pomaga w dobiciach oraz utrudnia bunnyhopy. Różnicę widać podczas jazdy natural - często krótsza baza ułatwia kontrolę nad rowerem i manewrowanie na skomplikowanych przeszkodach. Rowery 20" z długą bazą kół takie jak Zoo Python czy Zona Zip posiadają bardzo nietypową charakterystykę jazdy. Często mówi się, że jazda na takim rowerze przypomina jazdę na kołach 26". Utrzymuje się, że ramy 20" o wyjątkowo długiej bazie kół (1040mm+) służą przede wszystkim do jazdy po sztucznych przeszkodach.
Czy baza kół powinna zależeć od wzrostu?
W przypadku ram 20" - raczej nie gdyż jedną z cech ram 20" jest właśnie jej niewielka długość, nawet w wersji long. W przypadku ram 26" posiadających standardowy kąt główki 71.5* i 72.0* można sugerować się rzeczywistą długością a w mniejszym stopniu bazą kół. Zdecydowanie nie polecamy ram o bazie zbliżonej do 1100mm osobom o wzroście mniejszym niż 180cm, podobnie jak nie polecamy osobom o wzroście 190cm i większym ram z bazą 1065mm.
Wznios suportu
Ten niegdyś niedoceniany element przeżył prawdziwe odrodzenie wraz z premierą ramy Koxx Vinco, która miała bagatela 80mm wzniosu. Następnie w 2006 roku Echo Group wypuściło serię ram wysokosuportowych co zapoczątkowało serię eksperymentów i prób znalezienia złotego środka, który - naszym zdaniem - istnieje. Im większy wznios suportu, tym bardziej pochyleni jesteśmy do przodu. Wysoki wznios zmniejsza także rzeczywistą długość roweru, dlatego też prawie wszystkie 26" ramy wysokosuportowe wpadają w kategorię short/medium pod względem rzeczywistej długości czyli tzw. wysięgu.
Ramy 20"
Niegdyś dostępne tylko we wzniosach 50mm-60mm, teraz produkowane głównie w specyfikacji 70mm+. Ramy 20" z wysokim wzniosem suportu są wyjątkowo niestabilne i należy kompensować dodatkowy wznios suportu wysokim mostkiem lub wysoką kierownicą. Jest to niedogodność do której przywyczajenie się trwa kilka godzin, potem zauważalne stają się zalety takiej geometrii. Wysoki wznios znacznie zwiększa przestrzeń między ramą a podłożem co w przypadku małych kół jest pożądanym działaniem. Wzrasta kontrola nad tylnym kołem gdyż środek ciężkości znajduje się bliżej tylnego koła. Sprawia także, że ciało znajduje się wyżej a przeszkody wydają się niższe - jest to efekt czysto psychologiczny choć w przypadku osób posiadających bariery we wskakiwaniu na wyższe przeszkody, może umożliwić swobodniejszą jazdę. Można śmiało stwierdzić, że przyszłość ram 20" leży w wysokich wzniosach suportu.
Ramy 24" i 26"
Podobnie jak w przypadku ram 20", tutaj również nastąpiły duże zmiany na przestrzeni ostatnich kilku lat. Początkowo standardem w rowerach 26" było 0-10mm, obecnie niemal wszystkie ramy na rynku produkowane są ze wzniosem 50mm+. Wznios suportu to najbardziej odczuwalny element geometrii w rowerze 24" i 26". Dla nieprzyzwyczajonych do wysokiego wzniosu, takie ramy mogą wydawać się bardzo dziwne i niewygodne - stwarzają wrażenie jakbyśmy mieli zaraz przelecieć przez kierownicę. Wystarczy kilka godzin jazdy by się przyzwyczaić i zacząć doceniać zalety takich ram, warto jednak wspomóc się wysokim mostkiem oraz kierownicą. Poniższa tabela dotyczy ram 24" oraz 26". Ramy 20" zostały pominięte ze względu na mniej zauważalne różnice między skrajnymi wzniosami. Należy zaznaczyć, że przykładowy wpływ dotyczy przede wszystkim pierwszego wrażenia i pierwszych kilku jazd - po przyzwyczajeniu się, wady danych wzniosów zaczynają zanikać.
Wysokość (rama 26") | Wysokość (rama 24") | Rozmiar | Przykładowy wpływ | |
Poniżej 30mm | Poniżej 50mm | Niski | + | Równowaga, dobicia, francja, komfort, przeskoki |
- | Sidehopy, natural | |||
30mm - 45mm | 50mm - 65mm | Średni | + | Zalety wzniosu niskiego i wysokiego |
- | Naszym zdaniem brak | |||
50mm - 60mm | 70mm - 80mm | Wysoki | + | Kontrola nad tylnym kołem, sidehop, haki, częściowo natural (większy prześwit) |
- | Dobicia, równowaga, przerzucanie na tylne koło podczas francji |
|||
Powyżej 60mm | Powyżej 80mm | Bardzo wysoki | + | Jeszcze łatwiejsze haki, zwiększony prześwit |
- | Jak w przypadku wysokiego wzniosu |
W większości przypadków nie. Wznios suportu powinno kompensować się odpowiednim mostkiem utrzymując w miarę podobną pozycję jazdy bez względu na to, czy rama ma niski wznios czy wysoki.
Długość tylnego trójkąta
Ten element podczas wykonywania ewolucji trialowych można traktować jako dźwignię, której wierzchołkami jest kierownica i tylna piasta a osią obrotu środek suportu. Im dłuższa dźwignia, tym potencjalnie dalej i wyżej możemy skakać. Jest jednak pewna granica, której przekraczać nie należy. Dla rowerów 20" przyjęło się ją za 375mm, w rowerach 24" i 26" jest to 385mm.
Ramy 20"
Ponieważ ramy te mają poziome haki, długość tylnego trójkąta zależy od przełożenia i długości łańcucha. Ponieważ w modach używa sie z reguły przełożenia 18:12, długość tylnego trójkąta zależy niemal wyłącznie od łańcucha i zmienia się skokowo o połowę długości ogniwa czyli 12,7mm. Do niedawna ogólnie stosowanym standardem była długość 362mm. Coraz popularniejszy staje się jednak rozmiar 350mm połączony z wysokim wzniosem suportu.
Ramy 26"
Standardowo ramy 26" mają długość tylnego trójkąta zawierającą sie miedzy 372-385mm. Minimalna długość ograniczona jest przez średnicę tylnego koła. Ramą z najkrótszym tylnym trókątem była BT Ninja - udało się osiągnąć długość 365mm. Obecnie standardem jest długość między 380mm a 385mm. Wydaje się, że w połączeniu z wysokim wzniosem suportu, jest to złoty środek.
Ramy 24"
Mniejsze koło w rowerze 24" umożliwia swobodne stosowanie długości 360mm, która znana jest także z rowerów 20". Taka długość tylnego trójkąta sprawia, że rower 24" przejmuje część charakterystycznych elementów roweru 20". Ponieważ w ramach 24" zakres stosowanych długości tylnego trójkąta jest stosunkowo niewielki (dominuje tu 360mm), nie będziemy omawiać tego elementu w tabeli.
20" | 26" | Przykładowy wpływ |
350mm | <375mm | Łatwiejsze bunnyhopy, małą siła kopnięcia, jeździ się "lekko", rower jest zwrotny na tylnym kole. |
360mm | 375mm - 383mm | Standardowa długość. Jest zbalansowaniem cech krótkiego i długiego tylnego trójkąta. |
375mm | >385mm | Trudniejsze skakanie na tylnym kole, większa siła kopnięcia i mocniejsze dobicia, trudniej wyrwać rower do bunnyhopa natomiast po wyrwaniu roweru siła skoku jest większa. |
Czy długość tylnego trójkąta powinna zależeć od wzrostu?
To zależy. Osoby niskie lub nie dysponujące dużą siłą powinny unikać długiego tylnego trójkąta gdyż może on utrudnić jazdę na rowerze a w szczególności skakanie na tylnym kole. Ponieważ na długim trójkącie skakanie na tylnym kole wymaga więcej siły, pozostaje jej mniej do wykonania wskoku lub przeskoku co może odbić się negatywnie na osiągach. Należy zaznaczyć, że trudniejsze skakanie na tylnym kole będzie zauważalne głównie dla osób rozpoczynających swoją przygodę z trialem. Trialowcy bardziej doświadczeni nie zauważą w tym aspekcie żadnych utrudnień.
Kąt główki
Kolejny niedoceniany element radykalnie zmieniający charakterystykę ramy. Aby lepiej zrozumieć jaki wpływ ma kąt główki na jazdę, musimy podzielić rower na dwa obszary. Pierwszy obszar to "kokpit" czyli kierownica, pedały oraz cała przestrzeń jaką dysponujemy do manewrowania ciałem. Ta przestrzeń może być większa lub mniejsza, zależnie od wysięgu ramy. Drugi obszar to elementy roweru które mają bezpośredni kontakt z przeszkodą - czyli koła. Również i w tym przypadku przestrzeń ta może być większa lub mniejsza i definiowana jest przez bazę kół. Kąt główki definiuje więc zależność między rozmiarem naszego "kokpitu" a bazą kół. Im większy kąt główki, tym mamy większą przestrzeń do manewrowania ciałem, przy czym każdy ruch ciałem będzie precyzyjniej przekładał się na to co dzieje się z rowerem bo przy zwiększeniu kąta główki czyli przestrzeni dla naszego ciała, jednocześnie zmniejsza się baza kół.
Przywołujemy tu poprzednia tabelkę z ramą Echo i Ashton, która demonstruje jak kąt główki sprawia, że rama o bazie kół 40mm mniejszej wydaje się 30mm dłuższa.
Rama | Ashton Justice | Echo Pure Long |
Baza kół | 1055mm | 1095mm |
Kąt główki | 73* | 70.5* |
Rzeczywista długość | 685mm | 655mm |
Jak kąt główki wpływa na jazdę?
Większość ram do trialu posiada kąt główki 71* lub 72*. Kąt 73* popularny jest w ramach street-trialowych, choć Inspired i Ozonys już posiadają w swojej ofercie ramy street-trial o kącie główki przekraczającym 74*. Rama z takim kątem główki jest wręcz agresywna a każde najmniejsze skręcenie kierownicą powoduje natychmiastową reakcję. Pivoty na takich ramach są niezwykle proste, podobnie jak tailwhipy oraz szereg innych technik związanych z obrotami.
Kąt główki | Przykładowy wpływ |
71* | Duża stabilność, łatwiejsze dobicia |
72* | Dobra zwrotność i stabilność, naszym zdaniem złoty środek dla rowerów trialowych |
73* | Agresywny, nerwowy rower, bardzo ułatwia tricki związane z obrotami. |
Czy kąt główki powinien zależeć od wzrostu?
Sam kąt główki nie powinien zależeć od wzrostu. Od wzrostu powinien zależeć wysięg ramy. Następnie możemy kierować się preferencjami dotyczącymi kąta główki co da nam w rezultacie konkretną bazę kół. Sama baza kół jest mało istotnym elementem dlatego powinna ona być wypadkową wysięgu i kąta główki.
Geometria widelca
Element geometrii, którym można skorygować kąt główki oraz bazę kół a czasem nawet wznios suportu. Standardowe wyprzedzenie wynosiło parę lat temu 45mm, długość natomiast 365mm dla widelców 20" i 405mm dla widelców 26". Obecnie stosuje się podobne długości jednak mniejsze wyprzedzenia, wynoszące 35mm lub nawet 30mm.
Rozmiar | Wyprzedzenie | Długość |
20" | 30mm - 45mm | 365mm - 375mm |
24" i 26" | 30mm - 45mm | 395mm - 410mm |
Jak geometria widelca wpływa na jazdę?
Im dłuższy widelec tym bardziej płaski kąt główki oraz wyższy wznios suportu. Wznios suportu jest jednak niezauważalny gdyż bardziej od wysokości suportu rośnie wysokość kierownicy. Ponadto, róznice w długości widelców stosowanych w trialu są tak niewielkie, że ten wymiar nie ma specjalnie wpływu na zachowanie się roweru.
Znacznie większy wpływ na jazdę ma wyprzedzenie widelca, szczególnie, że dostępne są modele o wyprzedzeniu od 30mm do 45mm. Wpływ wyprzedzenia na kąt główki przedstawia tabela poniżej.
Długość widelca | 1* kąta główki równy |
405mm | ~4mm |
365mm | ~3.5mm |
Widelec o długości 405mm i wyprzedzeniu 45mm przy kącie główki 73* będzie odpowiadał widelcowi o wyprzedzeniu 30mm przy kącie główki nieco ponad 69*. Zależność ta jest prawidłowa tylko dla położenia przedniego koła względem tylnego. Mniejsze wyprzedzenie widelca nie wpływa w taki sam sposób chociażby na obroty jak ostry kąt główki - jest nieco mniej zauważalne. Wyprzedenie wpływa natomiast na techniki wykonywane na przednim kole - w szczególności francje. Im mniejsze wyprzedzenie, tym bardziej schowane jest pod nami przednie koło co ułatwia przesunięcie masy ciała bliżej przedniej osi.
Czy geometria widelca powinna zależeć od wzrostu?
W skrócie - nie.
Kierownica
Kierownica to kolejny niezwykle ważny element wpływający na zachowanie się roweru. Kierownica musi być zgrana z mostkiem czym zajmiemy się na końcu poradnika.
W kierownicach dominują dwa wymiary - kąt nachylenia ramion oraz wznios. Ramiona mogą być nachylone w dwóch płaszczyznach - do góry, oraz do tyłu. Kierownice typu flat bar posiadają nachylenie tylko do góry, podczas gdy kierownice typu riser posiadają nachylenie do góry i do tyłu znacznie zwiększając pole manewru przy ustawianiu kierownicy.
Wznios kierownicy (lub tzw. wysokość gięcia) opisuje o ile kierownica jest wyższa od takiej, w której ramiona biegły by pod stałym kątem od mostka do wierzchołka kierownicy. Wymiar ten jest jednak niemiarodajny, dlatego wprowadziliśmy do opisu produktów w sklepie pojęcie wzniosu maksymalnego. Wymiar ten obrazuje o ile wyżej położone są wierzchołki kierownicy od mocowania kierownicy do mostka. Za punkty pomiaru przyjmujemy środek rury. Wznios maksymalny wynoszący 70mm oznacza zatem, że jeśli mostek znajduje się na wysokości 90cm to maksymalna wysokośc kierownicy wyniesie 97cm, przy czym ustawienie kierownicy pod innym kątem spowoduje niższe położenie ramion. Wznios maksymalny jest więc wypadkową gięcia oraz kąta nachylenia ramion do podłoża.
Tyle o teorii. W praktyce kąt gięcia kierownicy informuje nas o komforcie w optymalnej pozycji kierownicy - czyli skierowanej do naszych ramion. Kierownica o wzniosie 70mm będzie odznaczała się takim samym komfortem jak kierownica o wzniosie 100mm pod warunkiem, że ramiona mają takie same gięcia. Różnica pojawi się jednak wtedy, kiedy zechcemy regulować kątem nachylenia kierownicy. Te o większym wzniosie umożliwią bardziej wyczuwalne zmiany przy zachowaniu odpowiedniego komfortu. Im kierownica jest niższa, tym mocniej będziemy musieli ją przechylić aby osiągnąć to samo położenie wierzchołków ramion co przy kierownicy wysokiej. Tym samym, zmniejszymy komfort jazdy bardziej zauważalnie, niż w przypadku kierownicy o wysokim wzniosie.
Jak kierownica wpływa na jazdę?
Kierownica to jedyny element roweru do trialu którym można zmieniać charakterystykę roweru na bieżąco. Regulacja odbywa się poprzez zmianę kąta nachylenia kierownicy do podłoża. Kierownica riser odchylona do tyłu skróci sztucznie rower - ułatwi przykładowo bunnyhopy. Z kolei kierownica przechylona do przodu wydłuży rower i łatwiejsze będzie przeniesienie masy ciała nad przednie koło - przykładowo, będzie nam się łatwiej skakać na przednim kole. Do trialu statycznego, w tym głównie do jazdy zawodowej niektórzy preferują kierownicę wychyloną nienaturalnie do przodu. Istnieje więc bardzo prosta zależność - im nasza jazda jest bardziej statyczna czy też trialowa, tym lepiej będzie nam się jeździło z kierownicą przechyloną do przodu. Im bardziej nasza jazda jest dynamiczna (np. street-trial), tym wygodniej będzie nam na kierownicy przechylonej do tyłu.
Istotna jest też szerokość kierownicy. Szersza kierownica ułatwia balans. Większość z tych przeznaczonych do trialu ma szerokość oscylującą w granicach 720mm - 740mm. Zdarzają się też węższe kierownice (np. 680mm) które z powodzeniem można używać w rowerach 20". Uważamy jednak, że aby zachować komfort jazdy na rowerze 26" potrzebna jest kierownica nie węższa niż 700mm. Kierownice o szerokości 680mm w rowerach 26" zdarzają się niezwykle rzadko, z reguły używane sa przez doświadczonych zawodników.
Czy kierownica powinna zależeć od wzrostu?
Nie. Od wzrostu powinny zależeć wymiary mostka, które dobieramy do wybranej przez nas kierownicy oraz ramy.
Mostek
Jest to najtańszy sposób zmiany charakterystyki roweru jednak przy jego składaniu, element równie ważny co rama. Mostek jest przedłużeniem ramy i posiada dwa wymiary - wznios i długość. Te parametry są zależne od siebie. Optymalnie, mostek musi być zgrany z geometrią ramy, kierownicy oraz ze wzrostem sportowca. Najpierw wybieramy ramę, potem kierownicę a na końcu dobieramy mostek który będzie pasował do ramy, kierownicy oraz naszego wzrostu.
Poniższa tabela obrazuje sugerowany dobór mostka dla kierownicy trialowej o wymiarach uśrednionych (740mm szerokości, 90mm wzniosu, kąty 10* / 10*). Dobór mostka uzależniamy tutaj od wzniosu suportu ponieważ jest to najbardziej odczuwalny element geometrii roweru, szczególnie w ramach 26". Zaznaczamy jednak, że wybór mostka należy uzależnić także od wzrostu oraz wysięgu ramy. Im osoba jest niższa (za średnią przyjęliśmy wzrost 185cm) tym bliżej dolnej granicy długości mostka powinna się kierować. Im rama ma krótszy wysięg, tym bardziej korygujemy długość na plus. Kąt wzniosu zależy w większej mierze od naszych preferencji - czy lubimy mieć kierownicę wysoko, czy nisko. Zaznaczamy także, że przy zastosowaniu kierownicy o wspomnianych wymiarach istnieje dość duże pole manewru poprzez przechylanie kierownicy do przodu albo do tyłu.
Rozmiar kół | Wznios suportu | Długość mostka | Kąt wzniosu |
20" | 55mm - 80mm | 150mm - 180mm | 30* - 40* |
24" | 55mm - 70mm | 140mm - 165mm | 30* - 35* |
26" | 0mm - 25mm | 90mm - 120mm | 5* - 15* |
30mm - 45mm | 120mm - 145mm | 10* - 30* | |
50mm - 65mm | 130mm - 160mm | 25* - 35* | |
powyżej 65mm | 150mm - 175mm | 25* - 35* |
Jak mostek wpływa na jazdę?
Niewłaściwie dobrany mostek może zupełnie zepsuć radość z jazdy.
W ramach 20" kierujemy się przede wszystkim wzrostem. Im sportowiec wyższy, tym dłuższy mostek powinien znaleźć się w rowerze. Umożliwi to zachowanie komfortowej pozycji. W przypadku rowerów 20" jest to główne kryterium doboru mostka.
W ramach 24" zasada jest bardzo podobna jak w przypadku ram 26" jednak ze względu na małą różnorodność geometrii ram 24", zakres stosowanych długości i kątów mostka jest stosunkowo niewielki, przez co każdy sugerowany w powyższej tabeli zestaw powinien być stosunkowo komfortowy. Schody zaczynają się w przypadku ram 26" gdzie istnieje duża różnorodność geometrii- dla jednej ramy odpowiedni będzie mostek 90mm, dla innej 160mm.
Za przykład posłuży nam osoba o wzroście 180cm, jeżdżąca na ramie 26" ze wzniosem 50mm. Jeżdżąc na mostku 90mm pozycja ciała pochylona jest mocno do przodu, skakanie na tylnym kole wymaga bardzo dużej siły ze względu na krótką dźwignię (odległość między kierownicą a suportem) a wyjście na przednie koło jest daleko utrudnione gdyż przechylenie się za przednie koło wymaga bardzo dużej siły ze względu na nienaturalną pozycję na rowerze. Już te dwa ograniczenia sprawiają, że kontrola nad rowerem jest bardzo mała.
Nieco inne problemy napotka się jeżdżąc na mostku o długości 165mm (czyli naszym zdaniem za długim). Pozycja na rowerze może się wydawać bardzo wygodna ale nieco rozciągnięta. Skaknie na tylnym kole będzie bardzo lekkie i wygodne ze względu na długą dźwignię - mniej będą męczyły się mięśnie rąk oraz brzucha i pleców. Podobnie będzie w przypadku skakania na przednim kole, gdyż kierownica znajduje się niemal nad osią przedniego koła. Problemy zaczną pojawiać się w przypadku przeskoków i wskoków na tylne koło, gdzie już początkowo rozciągnięta pozycja znacząco utrudni wyrzucenie roweru przed siebie. Dlatego też długi mostek może znacząco zmniejszyć wysokości na które wskakujemy. Poderwanie przedniego koła z jazdy również będzie utrudnione. Optymalny wydaje się więc taki zestaw, który umożliwi dostateczne wyrzucenie roweru przed siebie oraz odpowiednio łatwe skakanie na tylnym kole.
Czy długość mostka powinna zależeć od wzrostu?
Tak, ale nie tylko. Im wyższy sportowiec, tym dłuższy mostek będzie mu potrzebny aby zachować komfortową pozycję na rowerze. Niemniej jednak mostek musi być odpowiednio dobrany do geometrii ramy i geometrii kierownicy i nie wystarczy sugerować się jedynie wzrostem.